Vragen
Veganisten drinken geen melk, hè?
Dat klopt. Veganisten gebruiken geen dierlijke producten, dus ook geen zuivel.
Is dat vanwege het dierenleed of gezondheid?
Dat is vooral vanuit ethisch oogpunt. Voor elk dierlijk product wordt een dier gebruikt en (uiteindelijk) gedood, ook voor zuivel. Daarom zien veganisten af van het gebruiken van dierlijke producten.
Moet je als veganist je best doen om voedingsstoffen binnen te krijgen die in melk zitten?
Het is niet zo dat er in melk geen voedingsstoffen zitten die je niet nodig hebt. Maar het is wel zo dat je die voedingsstoffen, zoals calcium en eiwitten, ook uit plantaardige bronnen kan halen. Zoals bijvoorbeeld verrijkte sojamelk of groene bladgroenten.
Wat is ongezonder: melk of fris?
Dierlijke producten zijn niet per definitie ongezond. Dat is een totaalplaatje. Wat wel zo is, is dat dierlijke producten niet goed voor dieren zijn. Er is een koe. Die moet een kalfje krijgen. Vervolgens wordt het kalfje van de moeder gescheiden zodat wij die melk kunnen drinken. Koemelk is vergelijkbaar met babymelk die een moeder aan haar kind geeft als ze net een kind heeft gekregen. Dus je kan je afvragen waarom wij als volwassen mensen denken dat we dat nodig hebben. En belangrijker nog: we kunnen dat allemaal uit plantaardige bronnen halen.
Voorbeeld van een boerin. Zorgen boeren goed voor hun dieren?
Een boer kan dat zeker vinden. Maar het is geen reden om een dier, en een dier is net zo goed íemand, op te sluiten, om haar te dwingen om melk af te geven die bedoeld is voor haar kind en als ze niet meer productief genoeg is naar het slachthuis te sturen. In moreel opzicht is dat natuurlijk niet verdedigbaar. Stel je voor dat we dat zouden doen met bijvoorbeeld honden, dan zouden mensen dat waarschijnlijk niet oké vinden. Dus je kan je afvragen waarom diersoort in deze relevant is als het met een koe gebeurt.
Zijn jullie blij dat mensen minder melk drinken, of het nu gezond is of niet?
Het is inderdaad mooi meegenomen dat er minder melk gedronken wordt. Je ziet ook dat er een stijgende lijn is in het aantal veganisten. Steeds meer mensen zijn zich ervan bewust dat we geen dieren hoeven te gebruiken om fijn en gezond te kunnen leven.
Dan zou ik die keuze liever maken op basis van iets zeker weten dat op een gevoel. Ik weet niet of ik nu de mensen van het Voedingscentrum moet geloven of de mensen die zeggen “Nee, je wordt er ziek van”.
De grootste diëtistenorganisatie ter wereld zegt hierover dat een uitgebalanceerd, plantaardig dieet alle voedingsstoffen bevat, gezond is en zelfs gezondheidsvoordelen kan opleveren in het voorkomen en behandelen van bepaalde ziektes. Daaruit kan je in elk geval opmaken dat we geen zuivel nodig hebben. Als je weet dat er aan de andere kant een dier de prijs voor betaalt als mensen wel melk willen, omdat ze het lekker vinden, het gewend zijn of omdat ze het gemakkelijk vinden, dan kan je ook op basis daarvan die afweging maken. En dat is eigenlijk ook wat veganisten doen. Die zien dat de nadelen voor het dier zwaarder wegen dan argumenten zoals ‘Ja, maar ik vind kaas lekker’ en ‘Ja, maar ik dronk vroeger ook al melk’.
Bellers
Sietske
“Ik eet en drink wat ik wil. Dan maar 5 of 10 jaar eerder dood. Ik ga niet overal op letten.” Voorbeeld van waarom melk goed zou zijn bij het lassen in de scheepsbouw. Ze is groot geworden met (vette) melk. Ze vindt het gezeur.
Sietske vindt het misschien niet erg als jij eerder dood zou gaan vanwege keuzes die je maakt. Maar ze vergeet dat een dier daarin helemaal geen keuze heeft. Die koe die móet daarvoor dood uiteindelijk na een jaar of 4 á 5.
Arnold
Arnold is woest dat sojadrink werd genoemd als alternatief vanwege het kappen van de bossen. Geeft aan dat melk netjes geproduceerd wordt en kinderen vooral dik worden van frisdrank, chips en dergelijke. “Er is nooit iemand doodgegaan aan twee glazen melk. Het wordt allemaal overdreven en overtrokken.”
Sojaschroot is een bijproduct wat vrijkomt bij de productie van sojaolie. Het is dus niet datgene wat overblijft bij de productie van tofu of tempeh of andere op sojabonen gebaseerde producten. In de westelijke wereld wordt soja hoofdzakelijk gebruikt voor de productie van veevoeder. De plantaardige olie wordt voornamelijk gebruikt in voedingsproducten. Nederlanders eten slechts 7% van de soja direct. De overige 93% wordt geconsumeerd via dierlijke producten zoals zuivel en vlees. De vee-industrie is de grootste afnemer van soja. Volgens het Wereld Natuurfonds wordt wereldwijd ongeveer 75% van alle sojabonen gebruikt als veevoer. Bronnen en meer informatie: https://veganwiki.nl/a/Soja
Theo
Wijst op financiële belangen van voeren en de banden tussen Wageningen Universiteit en Friesland Campina. Geeft aan dat de hele dierhouderij is geïndustrialiseerd en dat schaalvergroting dit niet ten goede komt.
Robin
Is 10 – 15 jaar geleden gestopt met melk vanwege dieren en eigen gezondheid. Wijst erop dat er onderzoeken zijn die aangeven dat melk ongezond is en dat we niet moeten afgaan op anekdotisch bewijs. Melk is bedoeld voor een kalf. Je kan sterk en gezond worden zonder producten van dieren. Het is moeilijk om dingen af te leren, maar het kan wel.
Anke
Bleek een vraag te hebben over borstvoeding en hoe daarnaar gekeken wordt. Heeft kritiek over het niet geven van borstvoeding. “Wat doen moeders met hun baby’s?” Haar vraag is onduidelijk. Ze geeft aan dat veebedrijven zijn voor algemeen nut.
Nu de vraag duidelijk is, is ook duidelijk dat dit een kromme vergelijking is. Voor de productie van koemelk wordt een koe voor gefokt, opgesloten, zwanger gemaakt, gescheiden van haar kind, beroofd van haar melk en na een aantal productiejaren gedood. Dat is niet vrijwillig en niet in lijn met de behoefte van het dier. Om mee te beginnen wil namelijk geen dier dood. Daarnaast bestaat er vanuit mensen geen noodzaak om zuivel te consumeren. Het moge duidelijk zijn dat dit niet hetzelfde is als een moeder die haar kind door middel van borstvoeding van de benodigde voedingsstoffen voorziet, afgestemd op diens behoefte.
Mevrouw Maas
Is 89 jaar, heeft nog gezonde botten en gebruikt beperkt zuivel, omdat ze door melk drinken last van slijmvorming krijgt.
Het klopt dat veel mensen niet tegen zuivel kunnen: 75% van de wereldbevolking is in meer of mindere mate lactose-intolerant. Zuivel kan nadelig zijn voor de gezondheid en is sowieso nadelig voor de dieren. Bron en meer informatie: https://melkjekanzonder.nl/gezondheid/
Conclusie
Melk is niet goed voor elk, zeker niet als we dieren meenemen in onze afweging. We hebben geen melk en andere dierlijke producten nodig voor een goede gezondheid. Mensen kunnen namelijk heel gezond leven op een uitgebalanceerd, plantaardig dieet. We kunnen er dus voor kiezen om geen dieren te laten gebruiken voor onder meer onze voeding. Martijn Katan gaf zelfs aan dat de voedingswaarde van sommige plantaardige producten beter is.
Naast voordelen voor dieren is de milieu-impact van vervangende, plantaardige producten aanzienlijk lager. Dat plantaardig de toekomst heeft blijkt uit dat grote bedrijven zoals Danone, Unilever en Coca Cola investeren in plantaardige zuivelproducten. Danone kocht eerder Alpro op en geeft nu meer marketingbudget uit aan plantaardige zuivel dan aan hun producten van dierlijke zuivel.
Op onze website vind je onder meer informatie over plantaardige bronnen van eiwitten, calcium en vitamine B12. Alternatieven voor melk vind je op onze Vegan Wiki. Wil je meer weten over zuivel, kijk dan op onze website Melk, je kan zonder!.
Gisteren waren we te gast bij De Peiling op Radio NH over de dalende melkconsumptie. Het item is hier terug te luisteren vanaf ongeveer 35 minuten. Omdat we nog meer te vertellen hadden hebben we de vragen en antwoorden ook uitgeschreven in deze blogpost en een korte aanvulling in reactie op enkele bellers.
