Bij wijn, bier en vruchtensappen denk je wellicht niet meteen aan dierlijke ingrediënten. Ze worden immers van planten gemaakt. Toch zijn niet alle dranken geschikt voor veganisten. Dit komt omdat ze worden vaak geklaard (helder gemaakt) met behulp van gelatine, caseïne (melkeiwit) of ander eiwit (in geval van vruchtensappen), of met gelatine, vislijm, caseïne, albumine, of chitosan (in geval van alcoholische dranken). Gelukkig zijn er ook veel veganistische varianten te vinden.
Vruchtensappen
Vruchtensappen worden vaak geklaard (helder gemaakt) met behulp van gelatine, caseïne (melkeiwit) of ander eiwit. Als dit niet wordt gedaan, blijft er vruchtvlees achter waardoor de drank troebel is. Het hulpmiddel waarmee de drank geklaard wordt, wordt later weer verwijderd uit het product, waardoor het niet vermeld hoeft te staan op de ingrediëntenlijst.
Wijn
Wijn is een gegiste alcoholische druivendrank. Vrijwel alle wijnen worden geklaard, zodat de wijn niet vertroebeld is met vaste deeltjes. Dit wordt vaak gedaan met behulp van dierlijke hulpstoffen. Hierdoor zijn de meeste wijnen niet veganistisch. Ook mogen ingrediënten toegevoegd worden en hulpstoffen gebruikt worden om de kwaliteit van de wijn te verbeteren. Bij een veganistische wijn worden geen dierlijke hulpstoffen of ingrediënten gebruikt. Bij veganistische wijn worden ook geen dieren gebruikt tijdens het productieproces, zoals bij het ploegen van het land of het dragen van wijnmanden.
Toegestane additieven
Aan vrijwel alle wijnen worden andere stoffen toegevoegd, om onder andere de smaak, kleur en kwantiteit aan bezinksel aan te passen. Door verbeterde analysetechnieken weten botteliers beter welke stoffen ze moeten toevoegen om de geschikte toestand te krijgen. Voornamelijk om een standaard product te kunnen leveren. Onder de Europese wetgeving mogen bij de productie van wijn een zestigtal stoffen gebruikt worden. Van deze stoffen hoeven wijnproducenten enkel de allergenen te vermelden. Sommige stoffen zijn dierlijke stoffen. Voor sommige wijnen worden deze dierlijke stoffen gebruikt als hulpmiddel (zoals gelatine, vislijm, caseïne, albumine, of chitosan). Vaak worden dierlijke hulpstoffen gebruikt tijdens het klaren. Ook biologische wijnen zijn niet altijd veganistisch geklaard. Biologische wijnen mogen ook geklaard worden met gelatine, vislijm, ovoalbumine (ei-eiwit) en caseïne.1
Wijn kan ook geklaard worden met een klei-achtig materiaal dat Bentoniet heet. Wanneer je dit op het etiket ziet staan, is de kans groter dat het product niet met dierlijke stoffen geklaard is. Andere niet-dierlijke hulpstoffen om wijn te klaren zijn kalksteen, kaolin klei, diatomeeënaarde, plantencaseïne en silicagel.
De onderstaande additieven zijn bij wet toegestaan als stof in wijn.2
Veganistische wijnen
Sommige wijnen dragen het vegan Keurmerk. Voor de meeste wijnen moet je bij de producent navragen of de wijn veganistisch is. Op de website Vegan Wiki vind je een lijst van veganistische wijnen die je in de Nederlandse supermarkten kan kopen. Voor het buitenland bevat de website Barnivore een lijst met veganistische wijnen. De website heeft ook een app, VegeTipple die je kan installeren op je telefoon.
Bier
Ook bij de productie van bier worden soms dierlijke hulpstoffen gebruikt tijdens het klaren. Deze hulpstoffen hoeven eveneens niet op de ingrediëntenlijst vermeld te worden. Dierlijke stoffen die gebruikt worden als klaringsmiddel zijn gelatine, vislijm, caseïne, albumine, of chitosan. In de praktijk zijn de populairste merken intussen geschikt voor veganisten.
De website Barnivore heeft een uitgebreide lijst samengesteld met veganistische wijnen, bieren en sterke dranken gebaseerd op antwoorden die veganisten krijgen van fabrikanten op hun mailtjes over het klaringsproces e.d. Op hun website kan je per biermerk lezen wat er geantwoord werd.
Met het onderstaande voorbeeld kan je zelf navragen of een sap, bier of wijn veganistisch is.
Externe links
Controlelijsten
- Vegan Wiki – overzicht van veganistische wijnen
- The Barnivore Vegan Alcohol Directory, database met vegan alcoholische dranken (Engelstalig)
Informatie
- Aflevering “Wijn”. Keuringsdienst van Waarde, 3 december 2015 (met uitleg over de ingrediënten).
- Chitine uit schelpen bruikbaar als reinigingsmiddel
- Dieren in Dranken – Informatie EDEV (gearchiveerd van 2006. Kan verouderd zijn)
Bronnen
Eerste versie geschreven door E. Dingemans, MSc .
