Glycerol of Glycerine1 is een kleurloze suiker-alcohol. Het is een natuurlijk bestanddeel van vetten, zowel dierlijke als plantaardige. Glycerol wordt voornamelijk gewonnen tijdens de productie van biodiesel, maar soms ook uit dierlijk vet. De stof wordt onder andere gebruikt in verf, cosmetica, voedsel, parfum en explosieven. De meeste fabrikanten kunnen niet goed herleiden wat de bron is. In de praktijk lijkt glycerol meestal van een plantaardige bron te komen.

Waarvoor wordt glycerol gebruikt?

Glycerol wordt voornamelijk gebruikt in de verf- en cosmetica-industrie. Maar ook in voedsel, parfum en explosieven.2 In voeding kan de stof gebruikt worden als zachtmaker of als zoetstof. In cosmetica wordt glycerine toegepast als een vochtvasthoudend middel. Glycerol wordt ook in farmaceutica en andere producten verwerkt. Bijvoorbeeld als weekmaker in kunststoffen en als antivriesmiddel.

Glycerol
Meestal veganistisch
E-nummerE422
INCI naamGlycerin
CAS nummer56-81-5
EINECS nummer200-289-5

Hoe wordt glycerol gemaakt?

Uit onderzoek van Transparency Market Research blijkt dat in 2011 tweederde van de glycerol afkomstig is uit de biodieselindustrie.3 Uit onderzoek van Hexa Research blijkt dat in 2012 62% van deze stof uit de biodieselindustrie komt2 In deze industrie is glycerol een bijproduct van de productie van biodiesel. Tijdens de productie van de biodiesel wordt glycerol gevormd via een proces dat transesterificatie wordt genoemd. De verwachting is dat met de toenemende vraag naar biodiesel, ook steeds meer glycerol vanuit de biodieselindustrie afkomstig zal zijn.3

Andere commerciële bronnen van glycerol zijn onder andere vetzuren en vet-alcoholen. Glycerol wordt ook geproduceerd in de zeepindustrie via een proces dat verzeping wordt genoemd.3 Overige bekende manieren voor de productie van Glycerol zijn door fermentatie door microben. Maar ook door chemische synthese van petrochemische grondstoffen. Glycerol wordt dan geproduceerd uit de stof propeen.4

De zuivering van glycerine gebeurt door middel van actieve kool5, die gemaakt wordt van steenkool of organisch materiaal zoals turf of kokosnootdoppen.

Is glycerol veganistisch?

Glycerol is veganistisch wanneer het niet van een dierlijke oorsprong is. Dit is het geval wanneer glycerol geproduceerd is door microben, of gewonnen is door chemische synthese van petrochemische grondstoffen (zoals propeen), een bijproduct is van de productie van biodiesel of op een andere manier uit plantaardige oliën en vetten wordt gewonnen. Glycerol kan echter ook uit dierlijk vet gewonnen worden.

Een deel van de glycerine is een bijproduct van de productie van zeep. Voor de productie van zeep worden helaas soms dierlijke vetten gebruikt.9 Zo wordt voor toiletzeep soms ook dierlijk vet gebruikt.6Het is daarom lastig om te achterhalen of tijdens de productie van glycerol stoffen die afkomstig zijn van dieren zijn gebruikt.

De Vegetarian Resource Group (VGR) rapporteerde dat een medewerker van Cargill, volgens VGR een grote producent van glycerol, in 2012 aangaf dat in Amerika ongeveer 70% van de glycerol van plantaardige bronnen komt en 30% van dierlijke bronnen.7 In de laatste dertig jaar zou vooral palmolie een belangrijke bron geworden zijn. De bovengenoemde marktonderzoeken suggereren echter dat het percentage glycerol van dierlijke bronnen waarschijnlijk lager is. Volgens de Universiteit van Wageningen zou glycerine geschikt zijn voor veganisten.1

In de praktijk kunnen de meeste fabrikanten moeilijk herleiden of de gebruikte glycerine van een plantaardige of dierlijke bron komt. Albert Heijn heeft in juli 2016 laten weten dat de glycerine in al hun verzorgingsproducten op dat moment van een 100% plantaardige bron kwam.8

Meer informatie

Bronnen

Eerste versie geschreven door MSc E. Dingemans.

  1. Material Safety Data sheet – Glycerin MSDS – Sciencelab.com
  2. Hexa Research, Global Glycerol Market Size, Market Share, Application Analysis, Regional Outlook, Growth Trends, Competitive Scenario And Forecasts, 2012 To 2020. Augustus 2014, pp. 115
  3. Transparancy Market Research, Glycerol Market By Source, By Applications – Global Industry Analysis, Size, Share, Trends, Growth And Forecast, 2012. Maart 2012, pp. 73 (bekeken op 10 november 2015)
  4. Z.X. Wang, J. Zhuge, et. al, Glycerol production by microbial fermentation: a review. In Biotechnol Adv. 2001 Jun;19(3):201-23.
  5. Zuivering van Glycerine met Actieve Kool – chemvironcarbon.com (bekeken op 9 november 2015)
  6. Zeep – Wikipedia.nl (bekeken op 9 november 2015)
  7. Samantha Gendler, Glycerol and Mono- and Diglyceride Updates: Mostly Vegetable-Derived. The Vegetarian Resource Group Blog, 24 september 2012. (bekeken op 6 november 2015)
  8. E-mail van de Albert Heijn Klantenservice op 15 juli 2015 aan de Vegan Wiki. Bekend bij de NVV.
  9. Non-vegetarian food additives -VeggieGlobal.com
  10. E422 Glycerol – Food-info.net