Welke voedingsmiddelen zijn vegan? Hoe kom je erachter of er dierlijke ingrediënten in voedingsmiddelen zitten? We vertellen het je en geven je eerste hulp bij etiketten lezen.

1. Kijk voor labels

Het is handig als je in de supermarkt snel je weg weet te vinden. Op steeds meer producten staat het aangegeven als ze geschikt zijn voor veganisten. Dat is helemaal makkelijk. Hier vind je een (beperkte) vegankeurmerkenlijst met uitleg.

Let op: het opschrift plantaardig geeft geen garantie dat het product volledig plantaardig is. Het zegt enkel dat het grotendeels plantaardig is. Dit verschijnsel vind je vooral bij ‘plantaardige’ margarines die een kleine hoeveelheid vitamine D3 uit schapenwolvet bevatten. Staat er 100% plantaardig dan is het wél volledig plantaardig. Je hoeft dan alleen nog te letten op de productiewijze, om te weten of het product ook vegan is.

2. Zoek het product op met Vegan Wiki

Niet op iedere verpakking staat een label, terwijl ze wel geschikt zijn voor veganisten. Om je te helpen, plaatsen we alle (nieuwe) producten die geschikt zijn voor veganisten op Vegan Wiki. Staat het product op deze site, dan weet je dat het product geschikt is voor veganisten.

3. Bekijk het etiket

Je kan ook zelf kijken of het product geschikt is voor veganisten. Met de volgende tips leer je hoe je dit in een oogwenk kan herkennen. Je let in de eerste plaats op de ingrediënten. Daarnaast let je op de manier waarop een product geproduceerd is.

Snelle tip!

Scan eerst voor ingrediënten die dikgedrukt of in blokletters vermeld staan. Dat zijn vaak dierlijke producten.

Welke ingrediënten zijn vegan?

Het belangrijkste om te controleren zijn de ingrediënten. Ingrediënten zijn stoffen die tijdens de bereiding van een product gebruikt zijn, en onderdeel uitmaken van de samenstelling van het eindproduct. De ingrediënten van een product staan op een ingrediëntenlijst vermeld. In voeding zijn de belangrijkste dierlijke ingrediënten: melk, ei, (boter)vet, kippenei-eiwit, wei(poeder) en lactose. Dit zijn tevens allergenen en moeten verplicht dikgedrukt of in BLOKLETTERS vermeld zijn voor mensen die allergisch reageren op deze stoffen. Andere veel voorkomende dierlijke ingrediënten die niet als wettelijke allergenen worden beschouwd zijn honing, gelatine en vleesextract/bouillon.

Wij hebben voor heel veel ingrediënten al uitgezocht of ze vegan zijn of niet. Klik daarvoor op deze lijst voor meer informatie.

Bij sommige producten moet je iets meer opletten

Bijzondere ingrediënten

Aroma’s – De bestanddelen van samengestelde ingrediënten zoals aroma hoeven wettelijk niet gespecificeerd te zijn als het ingrediënt minder dan 0,2% van het product uitmaakt. Om zeker te weten of een aroma dierlijke ingrediënten bevat, moet dat worden nagevraagd bij de producent. Lees hier meer over aroma’s.

Additieven (E-nummers) – Sommige ingrediënten op de ingrediëntendeclaratie zijn technische additieven. In de meeste gevallen maken additieven maar een zeer klein onderdeel uit van het product. Fabrikanten mogen additieven aanduiden met een E-nummer of met een uitgeschreven naam. Veelvoorkomende dierlijke additieven zijn karmijnrood (E120), bijenwas (E901) en schellak (E904). Veganisten vermijden ook dierlijke additieven. Op de Lijst van E-nummers kan je zien welke mogelijk dierlijk zijn.

Print het E-nummerkaartje van de NVV uit en stop hem in je portemonnee.

Andere stoffen om op te letten

Hulpstoffen – Hulpstoffen zijn stoffen die tijdens de bereiding van een product gebruikt zijn, maar geen functie meer hebben of geen onderdeel meer uitmaken van het eindproduct. Voorbeelden hiervan zijn L-cysteïne in brood en gelatine die gebruikt worden om dranken mee te klaren. Deze stoffen worden helaas niet vermeld op de ingrediëntendeclaratie. Of er dierlijke hulpstoffen zijn gebruikt, kan worden nagevraagd bij de producent.

Stoffen waar je niet op hoeft te letten

Sporen – Op de ingrediëntenlijst kan staan dat het product mogelijk sporen bevat van een bepaalde stof waar sommige mensen allergisch voor zijn. Dit betekent dat de stof niet gebruikt is om het product te maken, maar dat het per ongeluk wel aanwezig kan zijn. Het gaat dan om kruisbesmetting. Meestal omdat een machine ook gebruikt wordt voor het produceren van andere producten, maar ook omdat een grondstof ergens in de keten in contact gekomen kan zijn met een stof waar sommige mensen allergisch voor zijn. Producenten zetten dit meestal op het product om zich in te dekken bij eventuele kruisbesmetting.

Mensen die last hebben van een allergie tegen bepaalde stoffen, vermijden die producten vaak. Omdat er niet meer dieren zijn gebruikt voor de productie van het product, is toevallige kruisbesmetting in principe geen probleem. Een veganist kan om strategische redenen er wel voor kiezen om een product te kopen dat uit een fabriek komt waar geen dierlijke ingrediënten worden gebruikt, maar over het algemeen hoef je als veganist niet op sporen te letten.

Spoorzoekers

De Keuringsdienst van Waarde ging op onderzoek uit naar wat sporen van betekende en kwam er met laboratoriumonderzoek achter dat veel producten totaal vrij zijn van stoffen, die er volgens de verpakking als sporen in zouden kunnen zitten. Bekijk de uitzending.

Een voorbeeld

Een bedrijf dat zeewierballen maakte, moest aangeven dat er sporen van schaaldieren in het product kunnen zitten. Dit omdat het zeewier gekweekt werd in open zee, op de Oosterschelde. Bij het oogsten kunnen schaaldiertjes meekomen. Wettelijk is het bedrijf verplicht een waarschuwing op haar verpakking te zetten. Dit ondanks dat het vrijwel uitgesloten is dat er zich een schaaldiertje in het product bevindt, aangezien de zeewierleverancier en de producent zelf meerdere controles en wassingen doen.