The vibe attracts the tribe
Een organisatie waar vegan eten de norm is, omdat het welzijn van mens, dier en planeet uitgangspunten zijn van de bedrijfsvisie. Volgens oprichter Pepijn van der Weide van Astare is een plantaardig beleid een logische keuze voor een Social Enterprise.
Bijzondere plek
Tijdens zijn studie Sociaal Pedagogische Hulpverlening (SPH) liep Pepijn stage in het Pieter Baan Centrum, de psychiatrische observatiekliniek van Justitie. “Een bijzondere plek. Daar ben ik geïnteresseerd ben geraakt in hoe gesloten organisaties, zoals klinieken, werken. Na het afronden van de vervolgstudie studie Organisatiesociologie werkte ik een aantal jaren als beleidsadviseur bij het Nederlands Instituut voor Forensische Psychiatrie en Psychologie (NIFP). Toen merkte ik dat ik eigenlijk niet geschikt was om te werken in een organisatie met veel structuur en kaders. Ik miste ook de praktijk in mijn werk.”
Holistische visie
Dit inzicht inspireerde Pepijn om samen met een vriend Astare op te richten. ”Wij wilden een werkgever zijn voor een team van bevlogen zorgprofessionals. Mensen die met een open blik en een meer holistische benadering in de GGz aan de slag wilden gaan.” Na enkele jaren drong het besef door dat de consumptie van dierlijke producten niet past bij een holistische visie. “We deden weliswaar mee aan ‘Meatless Monday’, maar op andere dagen stonden tijdens de gezamenlijke lunches ham en zalm op tafel. Terwijl wij staan voor goede zorg, duurzaamheid en sociaal ondernemerschap, hielden we nauwelijks rekening met dierenwelzijn en het milieu.”
Gewone melk of koemelk
Een nieuw espressoapparaat zorgde in 2015 voor verandering. Als alternatief voor koemelk in cappuccino kregen mensen vanaf dat moment ook havermelk aangeboden. “Aan gasten vroegen we: “Wil je gewone melk of wil je havermelk?” Bij die formulering zeiden mensen meestal: “Doe maar gewone.” Door de vraag om te draaien en te vragen “Wil je koemelk of gewone melk?” kozen de meeste gasten voor havermelk. Niet lang daarna zijn we ermee gestopt koemelk aan te bieden.”
In lijn met kernwaarden
De stap van de melk naar het eten was complexer, heeft Pepijn ervaren. “Om verder in lijn met onze kernwaarden te handelen besloten we met het bedrijf volledig over te stappen op plantaardig eten. Met dat besluit kwamen we echt aan gewoontes, overtuigingen en voorkeuren van mensen. Tijdens een weekend op de hei hebben we deze stap besproken met het team. Dat was een moeilijk gesprek met veel emoties. Er vertrok zelfs een collega in tranen naar huis.”
Appeltaart met zuivel
Maar toen de knoop eenmaal was doorgehakt, verliep het vervolg volgens Pepijn goed. “We geven mensen de vrijheid voor de gezamenlijke lunches vegan producten te kopen die ze lekker vinden. En we willen ook niet rigide zijn. Stel, iemand trakteert op niet-vegan appeltaart. Dan zal ik die niet weigeren omdat er zuivel inzit. Maar mensen passen niet bij onze onderneming als ze per se vlees willen eten en gaan klagen als ze dat niet krijgen: ‘The vibe attracts the tribe.”
Lekker eten
Overigens geldt het plantaardig beleid niet alleen voor de eigen medewerkers; ook de catering voor externe organisaties bij vergaderingen en evenementen is vegan. Tot problemen heeft dat niet geleid. “Integendeel”, aldus Pepijn. “We krijgen bijna altijd complimenten over wat we serveren. Onze ervaring is dan ook: mensen willen geen vlees, mensen willen lekker eten.”
Tips voor overstap naar vegan
Voor organisaties die nog niet de overstap naar plantaardig eten hebben gemaakt, heeft Pepijn een aantal tips. “Allereerst, wacht niet te lang. Het is lastiger die stap te zetten binnen een grote dan een kleine organisatie. Verder kun je niet iedereen meteen in de gewenste stand hebben. Een vuistregel bij veranderingen luidt: tien procent is heel erg vóór, tachtig procent is neutraal en tien procent is heel erg tégen. Investeer dan vooral in het meekrijgen van die grote groep.”
Trots op plantaardig
“Zorg verder dat je duidelijk bent over de kernwaarden van je organisatie. Wij hebben die helder opgeschreven op een A4’tje. Mensen die voor ons willen werken, vragen we of ze zich hierin kunnen vinden. Als het antwoord ‘ja’ is, dan weten we dat iemand echt voor onze organisatie kiest en dus ook achter de keuze voor vegan staat. Dat dit zo is, merken we aan onze huidige medewerkers. Zeker als we hen trots tegen buitenstaanders horen zeggen: ‘Wij zijn een plantaardig bedrijf.’”