Het is lente! Wat gaan we drinken deze zomer? De trendwatchers waren er vorig jaar al druk mee. Vooral de limonade is bezig aan een grote comeback uit de 50’s en ook de speciale biertjes gaan het wederom goed doen deze zomer. De keuze aan gezonde verse sapjes wordt steeds groter, maar ook wie de voorkeur geeft aan een goed glas wijn heeft steeds meer te kiezen. Is dat goed of slecht nieuws voor veganisten? Wat heeft dat überhaupt met veganisme te maken vraag je je misschien af?
Wanneer is een drankje vegan?
Wie dieren niet wil gebruiken als een product of productiemiddel doet er goed aan te letten op de wijze waarop onze favoriete drankjes worden geproduceerd of wat er aan wordt toegevoegd. Er zijn verschillende oorzaken waardoor dranken niet geschikt kunnen zijn voor vegans. Omdat er ingrediënten aan de drank worden toegevoegd zoals melk, room of honing of omdat bij het productieproces dierlijke hulpstoffen worden gebruikt. Dit zijn de feiten:
Limonade en frisdrank
Het zal je niet ontgaan zijn dat limonades vaak vrolijke kleurtjes hebben. Limonadefabrikanten adverteren maar al te graag met ‘natuurlijke kleurstoffen’. Voor veganisten is dat niet áltijd goed nieuws. De ‘natuurlijke’ rode kleurstof karmijn bijvoorbeeld, ook wel bekend als E120, wordt gewonnen uit de cochenilleluis. En om de kleurstof betacaroteen (E160) te stabiliseren wordt soms ook gelatine gebruikt. Let dus vooral op bij oranje en rode drankjes op de ingrediënten. Zie voor meer tips onze Vegan Wiki.
Fruitsap en fruitdrank
Na het persen van sap is het sap troebel. Daarom voegen fabrikanten een oplossing van gelatine (gemaakt van huid en botten, meestal van varkens) aan water toe om het sap helder te krijgen (het klaren van het sap). De gelatine zorgt ervoor dat zwevende bestanddelen uit het sap neerslaan en er vervolgens uit kunnen worden gefilterd. Daarnaast kan gelatine ook gebruikt worden al drager om vitamines toe te voegen aan het sap. Let dus vooral op bij heldere sappen en (multi)fruitdranken. Bij twijfel kan je het opzoeken op onze Vegan Wiki of de fabrikant raadplegen. Verse sappen worden in principe nooit met dierlijke ingrediënten geproduceerd.
Wijn
Na de gisting van druiven tot alcohol is de wijn troebel en bevat vele resten van gist, bacteriën, kristallen etc. De wijnmaker verwijdert deze stoffen uit de wijn door deze te ‘klaren’. Het zijn deze ‘klaringsmiddelen’ die veelal van dierlijke oorsprong zijn. Zo worden eiwitten gebruikt uit kippenei (albumine) of melk (caseïne) en gelatine (isinglass) gemaakt van zwemblazen van vissen. Een plantaardig middel wat ook voor het klaringsproces gebruikt wordt is bentoniet (kleiachtige substantie). Alleen indien bentoniet gebruikt wordt kun je speken van een veganistische wijn. Gelukkig is veel wijn wel geschikt voor veganisten, zoals de wijnen van Albert Heijn, Arrogant Frog en Canepa. Ook staat op sommige wijn het vegan keurmerk. Op Vegan Wiki vind je een goed overzicht.
Bier
Bier bestaat hoofdzakelijk uit mout, hop, water en gist. Verschillende brouwers gebruiken verschillende recepten en sommigen voegen ook nog eens verschilende kruiden toe. Lekker plantaardig zou je denken. Maar ook bij bier worden soms dierlijke hulpstoffen gebruikt om het bier zijn heerlijk heldere uiterlijk te geven. Gelukkig maken ook vele brouwerijen gebruik van heel andere filter technieken om het bier helder te maken. Bekende biermerken zoals Amstel, Amstel Light, Grolsch, Heineken en Hertog Jan zijn geschikt voor veganisten, net als veel Duitse biersoorten. Bij twijfel kan je het altijd navragen bij de producent. Op de website van Barnivore vind je ook veel info.
Sterke drank en likeur
Gedistilleerde dranken worden gemaakt van door gegiste dranken zodanig te verhitten dat vluchtige alcohol vrijkomt. Die wordt dan opgevangen en gecondenseerd. Deze alcohol is van zichzelf al zo helder dat er geen klaringsproces voor nodig is. Gedistilleerde dranken zijn dus vegan. Likeuren zijn mixen van alcohol, kruiden, vruchten, noten, bonen of … zuivel! Let dus op de aanwezigheid van room en/of honing bijvoorbeeld. Maar ook de kleurstoffen (E120, E160) in fel gekleurde likeurtjes zijn niet altijd even plantaardig. Het voordeel van likeur is dat op het etiket van de fles te lezen valt wat de ingrediënten zijn.
Dus: wat nu?
Wanneer je op zoek bent naar een plantaardig drankje is je beste optie meestal de biologische variant. Biologische, vegan limonades, vers geperste en troebele (dus niet geklaarde) sapjes zijn een hype geworden. Veel wijnmerken adverteren zelfs al met het vegan keurmerk en men ziet overal kleinere lokale bierbrouwerijen de kop op steken die het proces graag geheel plantaardig houden, zoals Oproer in Utrecht waar je ook heerlijk plantaardig kunt eten. Is het echt onduidelijk? Check onderstaande links of doe navraag bij de fabrikant. En je kan natuurlijk altijd nog zelf aan de slag met onze recepten hieronder.
Links
- Is het vegan: Wijn, bier en vruchtensap
- Vegan alcoholische dranken – Vegan Wiki
- Barnivore.com (ook alle Nederlandse en Belgische merken bier)
Daarnaast hebben biowinkels zoals Ekoplaza veel vegan wijnen in hun assortiment.
Andere bronnen:
- Voorbeelden van verborgen dieren in sap – Foodwatch
- Niet-alcoholische dranken – Vegan Wiki
- Vegan Wijn – De groene meisjes
- Vegan certicificering – Wijnenzo (YouTube)
Recepten
Cocktail Hugo voor 1 persoon
In Noordoost-Italië wordt men graag gespot met Hugo. De cocktail welteverstaan. Nu ook bij ons reuze hip.
Ingrediënten
50 ml biologische vlierbloesemsiroop
200 ml (liefst droge) vegan prosecco, uit de koelkast
Schijfje citroen of limoen
Paar blaadjes munt
Optioneel: scheutje licht bubbelwater
Bereidingswijze
Zet een groot wijnglas klaar
Schenk de vlierbloesemsiroop in het glas
Giet de prosecco erop en eventueel het bubbelwater
Was de citroen, snijd een schijfje eraf, knijp er licht in en laat in het glas zakken
Kneus ook de muntblaadjes om de smaak vrij te krijgen en doe ze in het glas
Vegan Baileys
Ingrediënten
2 blikken volle kokosmelk
1/2 cup bruine suiker
3/4 cup sterke koffie
3/4 cup whisky
snufje zout
Bereidingswijze
Meng de kokosmelk met de suiker in een pan en breng deze al roerende aan de kook
Laat ongeveer 10 minuten zacht doorkoken en indikken, roer regelmatig
Haal van het vuur en voeg de koffie toe, een snufje zout en de whisky
Laat het mengsel afkoelen en bewaar in een fles of ‘jar’.
Voeg ijsklontjes toe pas op het moment dat je de Baileys in een mooi glas schenkt
Tip: niet in de koelkast bewaren, want ervaring leert dat de kokos in deze Baileys gaat klonteren.
Update: inmiddels is er ook vegan Baileys te koop op basis van amandelmelk.