Een grote doorbraak voor dieren in de wetenschap: in een nieuwe verklaring onderschrijven wetenschappers dat waarschijnlijk veel meer dieren bewustzijn hebben, dan voorheen werd aangenomen. Er bestond al wetenschappelijk bewijs dat zoogdieren en vogels bewuste ervaringen hebben. Nu zeggen wetenschappers dat er ook een realistische mogelijkheid is voor elementen van bewustzijn bij reptielen, insecten en weekdieren.
Van slak tot slang
De verklaring The New York Declaration on Animal Consciousness is inmiddels ondertekend door bijna 300 wetenschappers. Gezamenlijk verklaren zij dat van de meeste niet-menselijke dieren intussen wetenschappelijk bewijs bestaat dat ze een bewustzijn hebben. Ze schrijven dat er sterke wetenschappelijke ondersteuning is voor het toeschrijven van bewuste ervaringen aan zoogdieren en vogels. Daarnaast is er op zijn minst een realistische mogelijkheid van bewuste ervaring bij alle gewervelde dieren, inclusief reptielen, amfibieën en vissen. Dit geldt ook voor veel ongewervelde dieren, waaronder op zijn minst koppotige weekdieren, tienpotige schaaldieren en insecten.
Rijke innerlijke levens bij dieren
De afgelopen tien jaar is een spannende tijd is geweest voor de wetenschap van de cognitie en het gedrag van dieren. Conclusies in the New York Declaration wezen op verrassend rijke innerlijke levens bij een zeer breed scala aan dieren, waaronder veel ongewervelde dieren. Dit gaf aanleiding tot een hernieuwd debat over het bewustzijn van dieren. De wetenschappers vinden het onverantwoord om de mogelijkheid tot bewuste ervaring bij dieren te negeren bij beslissingen die dat dier aangaan. Ze hopen dat beleidsmakers dit hernieuwde inzicht meenemen in hun beslissingen, bijvoorbeeld over het al dan niet ondersteunen van octopuskwekerijen. Het NOS Nieuws meldt: ‘Wetenschappers: bewustzijn eerder regel dan uitzondering in het dierenrijk’. Filosoof Annabelle Dufourcq citeert hierin dat we insecten te vaak zien als onze tegenstanders, terwijl we hun lijden kunnen herkennen en verminderen.
Steun van Nederlandse wetenschappers
De wetenschappers moedigen iedereen met relevante expertise aan de verklaring te ondertekenen. Ook wetenschappers aan Nederlandse universiteiten hebben de verklaring ondertekend, waaronder: Maarten Reesink en Paul Dekker (beide Universiteit van Amsterdam), Martijn Egas (Universiteit van Groningen), Laura Scherer (Universiteit van Leiden), Yogi Hendlin (Universiteit van Rotterdam), Bernice Bovenkerk (Universiteit van Wageningen), Annabelle Dufourcq en Cebuan Bliss (beide Radboud Universiteit).
Een paar jaar geleden vertelde psycholoog en filosoof Esteban Rivas in een interview met de Nederlandse Vereniging voor Veganisme dat vissen individuen zijn met gevoelens en gedachten. Veganisten vinden dat dieren recht hebben op hun eigen leven en mensen hen daarom niet moeten gebruiken. Wil jij ook geen dieren meer gebruiken? Op onze webpagina Beginnen met veganistisch leven helpen we je op weg.
