Zondag 9 april verscheen een column op trouw.nl door Leonie Breebaart met als titel ‘Dierenliefde en diergebruik sluiten elkaar niet uit’. Ik zie dat anders. Liefde heeft niets te maken met het opeten van iemand anders. En iemand met respect behandelen heeft niet per definitie met liefde te maken.

Geliefde dieren opeten

De eerste stelling luidt: “Je kunt natuurlijk vegetariër of veganist worden van zo’n advertentie. Maar het hoeft niet. Ik ken genoeg mensen die én van dieren houden én geliefde dieren met liefde opeten.” Deze opmerking getuigt van speciesisme: onderscheid maken op basis van diersoort. Immers zouden we onze geliefde huisdieren níet (met liefde) opeten. Laat staan onze geliefde mensen. Liefde heeft niets te maken met iemand opeten. En moreel handelen heeft niets te maken met liefde.

Koemelk als cadeautje

In de column wordt koemelk als gift bestempeld: “Nadat ik Rikkie en Witkop in het gezicht gekeken had, werd hun melk extra waardevol, zoals een gift of misschien zelfs een offer” Het is vrij bizar om melk als een (bewuste) gift of offer te bestempelen. Dieren worden hiervoor onvrijwillig gebruikt en uiteindelijk gedood – ook wanneer je dit ‘netjes slachten’ noemt. Voor dieren invullen dat ze vrijwillig hun melk, vlees en huid afstaan, is antropomorfisme. Ofwel het toekennen van menselijke eigenschappen aan niet-menselijke dieren.

Morele orde

Als dieren geen dingen zijn, maar deel uitmaken van een morele orde, zoals de columniste stelt, dan zouden we ze niet moeten (laten) gebruiken en doden omdat ze van een ander soort zijn. Onderscheid maken op basis van soort is arbitrair. Immers zouden we het ook niet goedkeuren om mensen te gebruiken voor bijvoorbeeld melk. En terecht. Ook niet-menselijke dieren hebben gevoel, belangen en behoeftes. Ze bestaan niet voor jou en mij. Wanneer je doet alsof dit wel zo is, kan je je cognitieve dissonantie misschien reduceren met speciale bereidingswijzen of een dankgebed. Maar feit blijft: geen dier wil dood. Net zoals jij of ik dat niet wil.

Dierenliefde en diergebruik

Dierenliefde en diergebruik sluiten elkaar uit. Iemand die van dieren houdt zou logischerwijs dieren niet willen (laten) gebruiken en doden voor producten, waar hij of zij ook prima zonder kan leven. Immers staat ‘houden van’ hier haaks op. Het omgekeerde is overigens niet per se waar. Een veganist houdt niet per definitie van dieren (al is dit vaak wel het geval). Veganisme is een levenswijze waarbij – voor zover praktisch haalbaar – wordt afgezien van alle vormen van exploitatie van, en wreedheid naar, dieren. Omdat alle dieren er moreel toedoen. Niet alleen de dieren van wie we ‘houden’.