De Amazone staat in brand nu de Braziliaanse president Bolsonaro zijn goedkeuring geeft aan de grootschalige ontbossing van het regenwoud. Naar schatting woedt er op het moment een recordaantal van 40.000 bosbranden. Als een van de schuldige aan de ontbossing wordt sojamelk genoemd. Jinek vroeg in haar TV-programma aan minister Sigrid Kaag of we minder hipsterkoffies moesten drinken. Jort Kelder stelde dezelfde vraag in het programma Buitenhof aan Bram van Ojik. En ook columnist Youp van ’t Hek maakt de associatie door zijn column te beëindigen met: “Als het straks herfstig koud wordt ga ik naar de Amazone waar ik me behaaglijk ga warmen aan een van de 40.000 bosbrandjes die ervoor zorgen dat er meer sojabonen gekweekt kunnen worden. Puntje voor de veganisten!” Is de toenemende populariteit van sojamelk schuldig aan de versnelde ontbossing van het Amazone-gebied? Het tegendeel is waar. Wie zuivel in de koffie vervangt door sojamelk, gebruikt zelfs minder Amazone-soja.
Sojamelk komt niet uit de Amazone
De Nederlandse Vereniging voor Veganisme deed twee jaar geleden onderzoek naar de herkomst van de soja voor verschillende merken sojamelk. Hieruit bleek dat alle merken aangaven dat de soja die zij gebruiken niet afkomstig is vanuit de Amazone. De sojabonen kwamen vooral uit Europa, Canada, Amerika en soms uit China. Het is niet verwonderlijk. Consumenten zijn kritisch waar hun producten vandaan komen en een producent die sojabonen uit een gebied haalt waardoor de longen van de aarde in gevaar komen, zal snel kritiek ontvangen.
| Merk | Herkomst sojabonen |
| Alpro | Europa (voornamelijk Frankrijk) en Canada |
| Albert Heijn | Europa en Canada |
| Melkan | Europa en Canada |
| Lima | Italië, Frankrijk en Oostenrijk |
| Terrasana | VS en China |
| Milbona (Lidl) | Europa en Canada |
| BioTrend (Aldi) | Canada en Europa |
| Jumbo | Canada en Europa (voornamelijk uit Frankrijk, Italië, Oostenrijk en ook deels uit Nederland) |
Bron: onderzoek door Nederlandse Vereniging voor Veganisme (2017)
Uitdaging voor @jortkelder @JinekLive @youpvanthek: Noem eens een merk sojamelk in Nederland waarvan de soja uit de Amazone komt. #hipsterkoffie #Amazone #feiten
— NVV Veganisme NL (@NLvegan) August 25, 2019
Verborgen Amazone-soja in zuivel
Het klinkt misschien raar, maar vrijwel alle Amazone-soja wordt gebruikt voor de veehouderij. Soja zit vol eiwitten en wordt daarom op grote schaal gebruikt voor het voeden van dieren voor de voedselvoorziening. Volgens het Wereld Natuurfonds wordt wereldwijd ongeveer 75% van alle sojabonen gebruikt als veevoer. Omdat in Europa relatief meer dierlijke producten worden gegeten, ligt dit percentage in Europa zelfs op 93%. Slechts 7% van de soja eten Nederlanders direct.
Vanuit ons land wordt een groot deel van de Noordwest-Europese intensieve veehouderij (kippen, varkens, kalveren) van veevoer voorzien. Ongeveer 90% van de Nederlandse invoer van soja, wordt uiteindelijk gebruikt voor veevoer. Veel van de soja wordt geïmporteerd uit Zuid-Amerika, omdat soja uit Zuid-Amerika 33 procent goedkoper is dan Europese soja. Omdat het goedkoper is, en maar weinig consumenten zich bewust zijn wat ‘veedieren’ te eten krijgen, wordt vooral de Amazone-soja gegeven aan dieren voor de productie van vlees en zuivel. Er zit dus meer Amazone-soja verborgen in zuivel, dan in sojamelk. Overstappen op sojamelk in plaats van koemelk is daarom een goede manier om de vraag naar soja uit de Amazone te stoppen.
Verborgen soja in dierlijke producten
Vervang zuivel vóór de Amazone
Drink je graag zuivel in je koffie, dan kan het de Amazone helpen om deze te vervangen door een plantaardig alternatief. En helemaal als je bijvoorbeeld havermelk gebruikt. Niet alleen is dit beter voor het Amazone, het verkleint ook de CO2-voetafdruk, verbruikt minder land, water én zorgt er voor dat dieren – die er niet om gevraagd hebben – niet gebruikt hoeven te worden.
Bekijk hier hoe jij kan bijdragen aan een betere wereld door zuivel te vervangen door een alternatief: Zuivel vervangen.
