Biergist, ook wel bakkersgist, brouwersgist of wijngist (Saccharomyces cerevisiae) genoemd, is een gist dat onder andere gebruikt wordt voor het fermenteren van koolhydraten, zoals bij de bierbereiding en het laten rijzen van brood. In gedroogde vorm wordt het ook instant gist genoemd. Uit navraag blijkt dat commerciële productie van bakkersgist op een veganistische voedingsbodem wordt gekweekt en in de meeste gevallen vegan is.

Is gist veganistisch?

Gisten zijn eencellige schimmels en behoren niet tot het rijk der dieren. Het gebruiken van gist is op zichzelf dus veganistisch. Uit navraag blijkt dat voor het kweken van gist een veganistische voedingsbodem wordt gebruikt. Er kan dus vanuit worden gegaan dat gist geschikt is voor veganisten. Wel moet opgelet worden voor toevoegingen aan het gist, zoals bij instant gist.

Is de productie van gist veganistisch?

Voor de productie van gist wordt gist gekweekt op een voedingsbodem. De voedingsbodem waarop commerciële gist groeit bestaat hoofdzakelijk uit glucose, peptonen en gistextract.1 Gist haalt uit de peptonen de benodigde aminozuren om zich te kunnen vermenigvuldigen. Deze peptonen zijn korte stukjes eiwit die bestaan uit aminozuren en worden gewonnen uit ‘vlees’, caseïne of soja. Om na te gaan of de gist veganistisch is, moet nagegaan worden of er geen peptonen met een dierlijke herkomst gebruikt worden in de voedingsbodem van de gist. Uit navraag blijkt dat commerciële productie van bakkersgist op een veganistische voedingsbodem wordt gekweekt.2,3,4,5,6

Worden dierlijke stoffen toegevoegd aan gist?

Soms worden er stoffen toegevoegd aan gist om het te stabiliseren, zoals bij instant gist. Meestal wordt daarbij Sorbitaanmonostearaat (E491) gebruikt wat mogelijk uit dierlijk vet wordt gewonnen. In de praktijk komt het vrijwel altijd van plantaardige olie. Je moet dus via de producent achterhalen wat de oorsprong van de vetzuren is.

Wat zijn edelgistvlokken?

Edelgist (Engels: Nutritional yeast) is een gist die gedroogd en inactief is. De vlokken, in de vorm van schilfers, ontstaan door verhitting van de gist. Edelgist bevat van nature vitamine B1, B2, B3, B6 en foliumzuur. Soms is vitamine B12 toegevoegd, maar dit is niet bij alle merken het geval. Edelgist die in Nederland te koop is, bevat meestal geen vitamine b12. Edelgist is vooral te koop bij biologische winkels.

Edelgist is vooral befaamd doordat het enigszins naar kaas smaakt. Edelgist wordt vaak gebruikt in recepten om een veganistische variant op kaassaus of roomkaas te maken. Ook wordt het gestrooid over de pasta, in plaats van Parmezaanse kaas en is het lekker op verse popcorn. Zelfs katten blijken dol op edelgistvlokken te zijn.

Edelgistvlokken in een glazen schaaltje

Foto door Alex Ex (CC 3.0)

Bronnen

  1. Yeast Extract–Peptone–Dextrose (YPD) Medium. doi:10.1101/pdb.rec12315. Cold Spring Harb Protoc 2010.
  2. E-mail van Klantenservice Vomar Voordeelmarkt op 29 januari: “Er zijn geen dierlijke grondstoffen aanwezig in de verse gist en instant gist. Ook in het medium waarop gist wordt gekweekt is er geen enkele grondstof met een dierlijke herkomst aanwezig.”
  3. E-mail van Lidl Nederland GmbH op 2 maart 2018: “Wij kunnen u mededelen dat de gist van het artikel bruine bollen met EAN-code 20773007 geen dierlijk grondstoffen als voedingsbodem bevat.”
  4. E-mail van DEEN Klantenservice op 22 januari 2018: “Naar aanleiding van uw vraag kan ik u melden dat dit geen dierlijke bestanddelen bevat.”
  5. E-mail van Jumbo Klantenservice op 22 januari 2018: “Voor onze dagverse broden wordt gist gebruikt waar geen dierlijke voedingsbodem voor is gebruikt. Het bevat daarnaast ook geen dierlijke grondstoffen.”
  6. E-mail van Albert Heijn op 24 januari 2018: “Er is navraag voor u gedaan; gist/bakkergist in onze broden wordt niet gekweekt op een voedingsbodem met dierlijke bestanddelen.”