Illustratie door Stouthandel Illustraties
Het UMCG komt terug op haar eerdere uitspraak over de risico’s van een verhoging van vitamine B12 in het bloed. Ze erkent nu dat haar onderzoek enkel aantoonde dat een hogere vitamine B12-waarde vaker voorkomt bij mensen die relatief eerder sterven, maar dat ze geen oorzakelijk verband daartussen heeft gevonden. De Nederlandse Vereniging voor Veganisme had kritiek geuit op die eerdere uitspraak.
Het UMCG vertelde eerder in de media dat uit hun onderzoek zou blijken dat een hoge vitamine B12-waarde in het bloed mogelijk tot een vervroegd sterven leidt. De onderzoekers waarschuwden daarop mensen die vitamine B12 slikken. Deze alarmerende uitspraken kregen bij zowel landelijke als lokale media veel aandacht en leidde onder veganisten tot grote onrust.
Na bestudering van het onderzoek, bekritiseerde de Nederlandse Vereniging voor Veganisme (NVV) die uitspraak als ongenuanceerd. Het onderzoek gaf geen bewijs voor die uitspraak. De NVV heeft het UMCG daarop een aantal kritische vragen gesteld. Het UMCG komt nu terug op haar uitspraak en geeft aan dat het niet duidelijk is of er een direct oorzakelijk verband is. Dit betekent dat er even goed andere oorzaken kunnen zijn (zoals leverziekten). Een voorbeeld is cirrose wat in de leefstijdsgroep van 45 tot 65 jaar de derde doodsoorzaak is (de gemiddelde leeftijd van de participanten in het onderzoek van het UMCG was 53,3 jaar).[1]
Toch waarschuwt het UMCG in hun laatste persbericht, tot verbazing van de NVV, nog steeds voor eventuele gevaren van een hoge B12, “omdat de gezondheidsrisico’s van veel vitamine B12 niet bekend zijn”. Onderzoek daarna is er echter wel. Het Europese Voedselveiligheidsinstituut EFSA concludeerde in haar literatuuronderzoek in 2015:
Geen nadelige effecten geassocieerd met overmatige inname van cobalamine uit voedsel of supplementen bij gezonde personen. Langdurige orale of parenterale toediening van dagelijkse doses cobalamine tussen 1 en 5 mg gegeven aan patiënten met een verminderde absorptie van cobalamine vertoonde geen nadelige effecten. Er zijn geen aanwijzingen dat cobalamine verband houdt met teratogeniteit of nadelige effecten op de vruchtbaarheid of postnatale ontwikkeling. Cobalamine is niet carcinogeen of genotoxisch gebleken in vitro of in vivo. Er zijn dus geen nadelige effecten geïdentificeerd die kunnen worden gebruikt als basis voor het afleiden van een bovengrens. [2]
De Nederlandse Vereniging voor Veganisme wacht nog op een inhoudelijke reactie van het UMCG op de gestelde vragen. De vereniging bekritiseert ook andere gedane uitspraken.
- Het UMCG raadt op basis van haar onderzoek B12-suppletie boven de ADH (van 2,8 mcg) af. Zij gaat daarbij er aan voorbij dat de opname van vitamine B12 via een supplement beperkt is. Hoe meer vitamine B12 er in een keer wordt ingenomen, hoe lager het percentage is dat het lichaam ook echt kan opnemen.
- De NVV vindt het tevens onverantwoordelijk dat het UMCG in de media aangaf dat een mens maandenlang zonder inname van B12 kan door een ruime B12-voorraad in de lever, zonder daarbij aan te gegeven dat veganisten niet moeten wachten, maar direct moeten beginnen met het op peil houden van de B12-voorraad. Veganisten die dat niet doen, kunnen zonder dat ze het doorhebben tegen een tekort aanlopen wat in het ergste geval onomkeerbare gevolgen kan hebben. Het is ook zeker niet zo dat voor iedereen geldt dat de lever maandenlang in een B12-voorraad voorziet.
Zodra de Nederlandse Vereniging voor Veganisme de antwoorden van het UMCG heeft kunnen bestuderen, zal ze met een statement komen.