Interview afgenomen op: 09-08-2021

Judith, 26 jaar, is afgestudeerd als diëtiste, houdt van creatief en sportief bezig zijn en is graag in de natuur. Ze streeft ernaar om haar milieu impact zo laag mogelijk te houden door zoveel mogelijk veganistisch, verpakkingsvrij, onbewerkt en lokaal te eten.  

Gezond, natuurlijk en plantaardig

Judith: In eerste instantie ben ik aan mijn opleiding Voeding & Diëtetiek in Nijmegen begonnen omdat ik mensen met overgewicht wilde helpen om met behulp van voeding en beweging een bepaald fysiek te bereiken. Later besefte ik dat het voor mij belangrijker is om me mentaal en fysiek goed te voelen dan om te voldoen aan een bepaald schoonheidsideaal. Ik merk dat ik het fijn vind om gezond, natuurlijk, en plantaardig te eten en met aandacht met mijn voeding bezig te zijn. Dit helpt mij om me meer verbonden te voelen met de wereld om me heen, en me goed te voelen. De impact van voeding op ons lichaam en onze geest vind ik erg interessant. Bovendien ben ik gek op de natuur en dieren. Deze liefde wil ik graag uiten door te streven naar een leefstijl die zo min mogelijk negatieve impact heeft op de natuur en dieren die mij zo dierbaar zijn.

Logische keuze

Een veganistisch voedingspatroon is voor mij een logische keuze, omdat het veel dierenlevens spaart en van alle voedingspatronen de laagste milieu impact heeft1,2,3,4. Verder heeft een volwaardig veganistisch voedingspatroon tal van gezondheidsvoordelen, en het kan zó lekker zijn! Mijn favoriete gerechten zijn Thaise rode curry en lasagne. Het fijne aan curry vind ik dat je daar uit alle voedselgroepen wat kan toevoegen. Om een voorbeeld te noemen: bladgroenten voor o.a. ijzer en calcium, zoete aardappel of wortel voor vitamine A, paprika en tomaten voor vitamine C om zo je ijzer beter op te nemen, peulvruchten, granen en noten, bijvoorbeeld een room van cashewnoten, voor o.a. zink, selenium, ijzer en eiwit. Zo kan je van curry een super voedzame en erg lekkere maaltijd maken.

Onbewerkt, lokaal en verpakkingsvrij

Naast een veganistisch voedingspatroon, probeer ik er ook op te letten dat wat ik in mijn mond stop niet te veel bewerkt is, bij voorkeur lokaal is en zoveel mogelijk verpakkingsvrij. Ik doe graag boodschappen bij natuurwinkels zoals Van Nature*. Voedingsmiddelen als groente, fruit en brood liggen daar zonder verpakking in de schappen en die kan ik in mijn eigen zakje meenemen. Daarnaast kan ik Pieter Pot aanbevelen. Bij Pieter Pot kan je online verpakkingsvrij boodschappen doen, die vervolgens in weckpotten bij je thuis worden bezorgd. Voor de potten betaal je statiegeld, wat je terug krijgt als je de potten bij een volgende bestelling weer mee terug geeft aan de postbezorger. Soms vind ik het lastig om de tijd te vinden om al mijn maaltijden met verse en onbewerkte voedingsmiddelen klaar te maken. Maar als ik hier wel de tijd voor neem voel ik mij na zo’n maaltijd altijd beter.

Gezond voedingspatroon op maat

Naar mijn idee is er niet één goed antwoord op de vraag wat een gezond voedingspatroon is. Wat voor de één gezond is en/of voelt, kan voor een ander misschien niet goed zijn. Iemand met een soja-allergie adviseer je bijvoorbeeld niet om tofu te eten, dat is voor die persoon niet gezond. Daarnaast zijn er veel verschillende hulpvragen, die om een verschillende aanpak vragen. Een zwangere vrouw heeft andere behoeften dan een kind van 12. Daarom kan individuele begeleiding door een diëtist zoveel toevoegen.

Ik bespreek de persoonlijke situatie, motivatie en doelen van de cliënt en dan gaan we met behulp van een voedingsdagboek na wat voor die persoon knelpunten zijn in de voeding. Op basis hiervan maak ik een advies op maat, met een plan van aanpak. Hierbij bespreken we ook welke (mentale) barrières er zijn en hoe de cliënt deze kan verminderen.

Creatief met groenten en peulvruchten

Iets waar veganistische cliënten in mijn ervaring vaak tegenaan lopen, is dat het lastig kan zijn om voldoende groente en peulvruchten binnen te krijgen. Ik adviseer cliënten dan om creatief te zijn met de bereidingswijze en de inname van deze voedingsmiddelen niet tot de avondmaaltijd te beperken. Peulvruchten zoals edamame boontjes of geroosterde kikkererwten kunnen bijvoorbeeld verwerkt worden in een zelfgemaakte peulvruchtenspread of als tussendoortje worden gegeten. Groenten zijn bij elke maaltijd lekker en kunnen worden fijngemalen door een groene smoothie, soep of saus om er meer van binnen te krijgen.

Richtlijnen over plantaardig eten

Vaak gebruik je als diëtist bepaalde richtlijnen als uitgangspunt, om deze verder toe te spitsen op de behoeften van de cliënt. Tijdens mijn opleiding heb ik vooral leren werken met de Richtlijnen Goede Voeding van de Gezondheidsraad en de Schijf van Vijf van het Voedingscentrum. Tijdens mijn studie heb ik geen richtlijnen meegekregen voor veganisten. Ik denk dat het docenten op de opleiding ook nog ontbreekt aan kennis over dit onderwerp. Ik vind het belangrijk dat hier verandering in komt. Dit was voor mij een goede motivatie om een voedingsrichtlijn te schrijven die diëtisten kunnen gebruiken in de begeleiding van veganisten. In deze richtlijn vertaal ik onderzoeken met een hoge bewijskracht zoals systematische reviews of meta-analyses naar bruikbare voedingsadviezen. Er is nog veel onbekend op het gebied van veganistische voeding, maar ik word er blij van om te zien dat er, met name de laatste twee jaar, steeds meer systematische reviews over dit onderwerp verschijnen. Het zou mooi zijn als deze richtlijn in de toekomst ook op de opleiding kan worden gebruikt. Een ander voorbeeld van een richtlijn die veganisten houvast kan bieden is de nieuwe Vegan schijf van de NVV.

Plantaardige alternatieven

Ik zou het mooi vinden als mensen beter op de hoogte zijn van gezonde plantaardige alternatieven voor dierlijke producten. Als iemand goed geïnformeerd plantaardig, of iets meer plantaardig, gaat eten is dat niet alleen gunstig voor het dierenwelzijn en milieu, maar levert het ook vele gezondheidsvoordelen op. Ik wil veganisten, of ze nou beginnend veganist of al langer veganist zijn, graag laten zien hoe zij op een eenvoudige, leuke, lekkere en creatieve manier voldoende voedingsstoffen binnen kunnen krijgen. Hiermee wil ik de drempel om plantaardig te gaan eten verlagen, om zo bij te dragen aan een gezondere aarde die meer in balans is.

Ik vind het belangrijk om veganisme en duurzaamheid een stem te geven. Model staan voor de Vegan Kalender vind ik een toffe manier om deze onderwerpen onder de aandacht te brengen. Ik wil de NVV dan ook bedanken dat ze mij hebben uitgekozen voor dit project.

Mijn advies aan iedereen die de overstap naar een veganistisch leven overweegt

Wat mooi dat je een stapje wil zetten richting een veganistisch, of meer veganistisch leven. Of je het nou doet voor jezelf, voor de dieren, voor het milieu, voor de wereld, geef jezelf de tijd. Het hoeft niet perfect en het hoeft niet in één keer. We behalen misschien wel meer winst als we het allemaal bijna, maar niet helemaal, perfect doen. Volg je eigen tempo en wees lief voor jezelf. Laat je niet demotiveren door wat nog lastig is, maar laat je inspireren door alle mogelijkheden.

De fotoshoot met Judith vond plaats in de Van Nature speciaalzaak. Van Nature is een biologische speciaalzaak in Nijmegen waar je op twee locaties duurzaam, biologisch en ‘fairtrade’ kunt winkelen. In die winkel vind je een uitgebreide selectie natuurvoeding; elke dag verse groente, fruit en brood, verder o.a. veganistische producten, glutenvrije producten, milieuvriendelijke schoonmaakmiddelen en biologische wijnen. Van Nature koopt bijna 75% van alle groente lokaal in. Dit is behalve duurzaam ook het allerleukste, ze kennen de mensen én de producten. In het Van Nature warenhuis worden allerlei duurzame producten aangeboden, waaronder vegan schoenen en ‘fairtrade’ kleding. Bij Van Nature gaan ze niet voor maximale winst. ”Het gaat ons niet om ons eigen gewin, maar we willen bijdragen aan een duurzame richting voor de gehele maatschappij”, aldus eigenaar Rudie.

Website: http://vannature-nijmegen.nl/. 

Bronnen

  1. Aleksandrowicz, L., Green, R., Joy, E. J., Smith, P., & Haines, A. (2016). The Impacts of Dietary Change on Greenhouse Gas Emissions, Land Use, Water Use, and Health: A Systematic Review. PLoS ONE, 11(11). doi:https://doi.org/10.1371/journal.pone.0165797
  2. Chai, B. C., van der Voort, J. R., Grofelnik, K., Eliasdottir, H. G., Klöss, I., & Perez-Cueto, F. J. (2019). Which Diet Has the Least Environmental Impact on Our Planet? A Systematic Review of Vegan, Vegetarian and Omnivorous Diets. Sustainability, 11(5), 4110.
  3. Clune, S., Crossin, E., & Verghese, K. (2015). Systematic review of greenhouse gas emissions for different fresh food categories. Journal of Cleaner Production, 766-783.
  4. Lynch, H., Johnston, C., & Wharton, C. (2018). Plant-Based Diets: Considerations for Environmental Impact, Protein Quality, and Exercise Performance. Nutrients, 10(12), 1841. doi:https://doi.org/10.3390/nu10121841