Interview afgenomen op: 16-08-2021
Krishna houdt van de klassieke Argentijnse Tango, de werken van Bach en is een geboren Hindoe. Hij leeft bewust veganistisch sinds februari 2012 mede omdat hij als Hindoe niet mag doden en niet inziet waarom je dan wel dieren zou eten.
Hindoeïsme
Krishna: Mijn spirituele basis is het Hindoeïsme, maar ik kan plukken van allerlei culturen. Ik ben geboren in Paramaribo, mijn roots liggen in India en ben getogen in Amsterdam. Van huis uit aten we al niet veel vis en vlees en toch heb ik hierover heel m’n leven discussie gehad met verschillende Hindoe-priesters. Want als Hindoe mogen we niet doden, maar hoe kan het dan dat het wel is toegestaan om onder andere gevogelte en vis te eten, dan moet er toch gedood worden? Als Hindoe mag ik geen enkel leven nemen, ook niet mijn eigen leven. Het leven dat ik van God gekregen heb, is en blijft van God. In het Hindoeïsme zijn allerlei voorschriften beschreven, zoals over hoe een respectvolle omgang met mens en dier zou moeten zijn, hoe en wat je moet eten en drinken, hoe je zou moeten bewegen en zelfs hoe je oorlog moet voeren. Wij hebben ook de Kamasutra die uitlegt hoe je de liefde het beste kunt ervaren. Echt alles wat ons tot mens maakt is beschreven. Maar, er staat nergens geschreven dat wij wezens mogen doden ten behoeve van menselijke consumptie! Als geboren Hindoe geloof ik ook in reïncarnatie, dus ik ben in dit leven een mens, maar misschien word ik in m’n volgende leven wel een kip. Word ik dan ook afgeslacht? Dat wil ik toch niet!
Allemaal een ziel
Er is geen dierlijk wezen dat afgeslacht wil worden ten behoeve van de mensheid. Als kind heb ik dit al in Suriname geleerd, voor een feest zouden er kippen geslacht worden. Die kippen moesten dan uit de ren gehaald worden, zij wisten dondersgoed wat hen te wachten stond. Zij sloegen allemaal op de vlucht, want ze wilden niet afgeslacht worden. Dus je kan mij niet wijsmaken dat wij dat dan toch wel zouden mogen doen. In principe hebben wij allemaal een ziel, ongeacht of je mens of dier bent. Zielen die mag je niet kwetsen. Ik ken ook geen andere religie dan het Hindoeïsme waar dieren zo’n hoofdrol toebedeeld krijgen. Er zijn steeds weer verschillende dieren gekomen om het universum te redden van de ondergang. Shiva draagt een slang als sieraad om zijn hals, Ganesha berijdt zijn rat en heeft het hoofd van een olifant, en zo kun je verder gaan met allerlei voorbeelden waarbij het respect voor de dierenwereld kenbaar is.
Vegetarische kaas?
Tot op de dag van vandaag heeft niemand mij kunnen overtuigen waarom ik vis of vlees zou moeten eten, echter zolang ik thuis woonde, tot mijn achttiende, werd ik toch geconditioneerd en at ik m’n nasi en roti met kip. Pas nadat ik op mezelf ging wonen en m’n eigen eten ging maken, leefde ik meer en meer als vegetariër. Ik gebruikte nog wel zuivelproducten, want ik wist toentertijd nog niet hoe dat verkregen werd. Ik geloofde al die propaganda, zoals ik het nu noem, over blije dieren die de wei ingaan om gras te eten en het fijn vinden als ze gemolken worden. Wist ik veel wat er met de kalfjes en de lammetjes gebeurde, ik dacht dat kaas een gewoon natuurproduct was. Ik wist ook niks van stremsel1 af, dat kwam pas toen ik met een collega ging lunchen in een natuurwinkel en daar was er ineens vegetarische kaas te koop. Wij hadden echt zoiets van huh? Ze hebben ons daar alleen maar uitgelegd dat stremsel een gewone bacterie is.
Gewetensvragen
In 2009 ben ik vader geworden van een prachtige dochter. Door haar ben ik nog bewuster omgegaan met het leven, want ik wil dat ze gezond is. Er is nog nooit een potje babyvoeding in m’n huis gekomen, ik bereidde alles voor m’n dochtertje zelf. Het vaderschap heeft mij ook aan het denken gezet: want als ik niet wil dat iemand mijn dochtertje pijn doet, waarom drink ik dan wel koeienmelk waarvoor kalfjes weggehaald moeten worden bij hun moeder? Ik kreeg gewetensvragen en het voelde niet eerlijk. Door de komst van mijn dochter ging ik op internet op onderzoek uit om meer te ontdekken over gezonde voeding. Tijdens die zoektocht kwam ik er ineens achter dat er zoiets bestaat als veganisme. Ik at tot dan toe al wel volgens veganistisch dieet, maar ik was geen veganist. Door me daar meer in te verdiepen heb ik dingen langzaamaan veranderd in m’n leven. En daarna realiseerde ik me: nu ben ik echt veganist. En het mooiste is: het is win win én win. Ik hoef me nooit schuldig te voelen bij mijn consumpties, ik geniet van het leven en voor alles wat ik eet en drink is niet gedood. Op mijn eigen wijze, lever ik zo ook een zinvolle bijdrage aan een beter milieu en een betere wereld.
Vegan (dans)schoenen
Voorheen was het duur om met mijn budget vegan te zijn, wat betreft kleding en schoeisel, later kwam ik bij toeval erachter dat de grote modewarenhuizen een ruim aanbod hebben in vegan producten. Vooralsnog heb ik geen veganistische dansschoenen gevonden en daarom dans ik de Argentijnse Tango met gewone vegan schoenen. De Argentijnse Tango betekent alles voor mij, het is een en al emotie, het is mijn liefde én mijn passie. De liefde in de Argentijnse Tango is niet altijd mooi, het kan soms ook heel melancholisch zijn. Op een gegeven moment luisterde ik tijdens het dansen dan ook niet meer naar waarover er gezongen werd, want ik kon dan zo bevangen worden door de woorden, dat ik er tranen van in mijn ogen van kreeg. In de Argentijnse Tango kan ik alles kwijt, het is mijn therapie. Als ik me niet zo lekker voel, dan verheft de Argentijnse Tango me weer. Enrique Santos Discépolo heeft gezegd: “El Tango es un pensiamiento triste que se baila”, dit betekent: “De Tango is een trieste gedachte die je kunt dansen”.
Vlees eten in Argentinië
Ik ben meerdere malen naar Buenos Aires en Montevideo gegaan om te weten te komen waar de Tango vandaan komt en om daar les te krijgen. Dat was een groot avontuur, want ik ging zonder kennis van de Spaanse taal én als veganist daarheen. Mensen om mij heen verklaarden mij daarom voor gek en zeiden: “Wát ga jij doen? Je bent toch veganist? En dan ga je naar het grootste vleesetende land ter wereld?”. Ik schrok er wel even van en heb daardoor heb ik mijn reis een beetje veranderd. Ik heb een AirB&B geboekt in plaats van een hotelkamer zodat ik in ieder geval m’n eigen potje kon maken. Echter op de eerste dag dat ik in San Telmo aankwam vond ik een heel leuk vegetarisch restaurant met een bijzondere formule. Je mocht daar je eten zelf opscheppen om mee te nemen, of je kon het ter plekke eten voor een vast tarief. Ze zeiden dat het een vegetarisch restaurant was, terwijl 90% echt veganistisch was!
Vegan restaurants in Buenos Aires
In die eerste vier weken dat ik in Buenos Aires verbleef, heb ik verschillende vegan restaurants ontdekt, dus je kan er zeker níet alleen maar vlees eten! Buenos Aires was in elk opzicht bijzonder goed voor mij! In diverse Nederlandse tango-dansscholen, wat een salon heet, bieden ze tegenwoordig ook vegan empanadas aan. Voorheen verkochten ze alleen empanadas met kip of rundvlees en een vegetarische optie met ei. Nu worden de vegan empanadas bestreken met aquafaba2. Als deze empanadas in de salon* verkrijgbaar zijn dan koop ik ze graag! Ik vind het heel fijn dat men het aanbiedt, maar zouden zij het niet doen dan was dat ook oké. Ik ben in de salon te gast en wil niemand mijn levensstijl opleggen. Indien men mij iets veganistisch te eten of drinken wil geven, dan moet dat uit het hart komen en niet omdat ik hen daartoe verplicht. Er zijn altijd genoeg alternatieven en als ik ergens naartoe ga, neem ik sowieso mijn eigen banaan mee.
Bronnen
- Stremsel is een stofje dat toegevoegd wordt bij de productie van kaas. Het stofje is een enzym dat ervoor zorgt dat de eiwitten in melk gaan ‘stremmen’, ofwel verdikken of klonteren. Stremsel wordt oorspronkelijk gehaald uit de lebmaag van pasgeboren kalfjes. Stremsel wordt traditioneel gehaald uit een geslacht kalf. In dat opzicht is dierlijk stremsel dus ook niet vegetarisch, aangezien vegetariërs geen producten eten waarvoor dieren gedood zijn. 100% plantaardige kazen. https://proveg.com/nl/blog/stremsel-kaas-dierlijk-tot-microbieel-stremsel/
- Aquafaba is het stroperige water waarin peulvruchtzaden zoals kikkererwten zijn gekookt. Vanwege het vermogen om de functionele eigenschappen van eiwitten tijdens het koken na te bootsen, kan aquafaba in sommige gevallen worden gebruikt als een directe vervanging ervan, waaronder schuimgebakjes en marshmallows. https://en.wikipedia.org/wiki/Aquafaba
- Zuivel vervangen – Nederlandse Vereniging voor Veganisme
- Wat is veganisme? – Nederlandse Vereniging voor Veganisme
- Natuur & milieu – Nederlandse Vereniging voor Veganisme
- Kleding – Nederlandse Vereniging voor Veganisme