Binnen de EU mag geen cosmetica meer verkocht worden die bestaat uit ingrediënten die na 2012 nog getest zijn op dieren. Maar in veel cosmeticaproducten worden nog steeds dierlijke stoffen gebruikt. Na het lezen van deze pagina weet je hoe je veganistische cosmeticaproducten kunt herkennen.
Wanneer is cosmetica veganistisch?
De meeste veganisten verstaan onder veganistische cosmetica, producten waarbij geen dieren zijn gebruikt. Dat houdt in dat:
- het product geen dierlijke ingrediënten bevat;
- het product en de ingrediënten niet getest zijn op dieren en;
- er geen dieren gebruikt zijn bij het vervaardigen of distribueren van het product.
Veganistische cosmetica kan je onder andere kopen bij biologische en natuurvoedingswinkels en allerlei webwinkels.
Keurmerken
Een aantal keurmerken geeft een garantie op de diervriendelijkheid van een cosmeticaproduct.
Vegan Keurmerk
Het Vegan Keurmerk geeft aan dat het product 100% veganistisch is inclusief de ingrediënten.
The Leaping Bunny
Het logo van The leaping bunny geeft aan dat het bedrijf in zijn geheel niet test op dieren.
Dierproeven
Volgens de Cosmeticaverordening mogen sinds 2013 geen cosmetica op de Europese markt verkocht worden, waarvan de ingrediënten vanaf 2013 op dieren zijn getest. In veel landen buiten de EU mogen bedrijven wel cosmeticaproducten verkopen die ingrediënten bevatten die op dieren zijn getest. Stoffen die al voor 2013 in cosmetica voorkwamen als ingrediënt, kunnen echter ooit op dieren getest zijn geweest.
In Europa zijn bedrijven verplicht de ingrediënten van cosmetische producten op het etiket te zetten.2 De oorsprong van de stoffen hoeft niet vermeld te worden. Om uitsluitsel te krijgen over de bron van een stof, kun je het beste contact opnemen met het betreffende bedrijf.
Worden cosmeticaproducten buiten Europa wel getest op dieren?
Ja, buiten Europa zijn er nog steeds landen (zoals China) die het verplicht stellen dat een product eerst op dieren wordt getest, voordat het verkocht mag worden. Sommige bedrijven verkopen ook producten in die afzetgebieden. Deze bedrijven zouden in theorie producten die in dat land op dieren getest moeten worden, met een andere verpakking in Europa kunnen verkopen. In de praktijk laten de meeste cosmeticabedrijven weten dat ze liever niet op dieren testen, maar dat het moet volgens de wetgeving in sommige landen.
De Nederlandse Vereniging voor Veganisme stelt dat een product dat nog op dieren getest wordt, niet veganistisch is, ongeacht waar die dierproeven worden uitgevoerd. De Vereniging ziet steun aan een bedrijf dat een dergelijke afweging maakt, als steun aan dierproeven. Sommige veganisten vermijden daarom alle producten van deze bedrijven, aangezien ze geld uitgeven om de verplichte dierproeven te faciliteren en daarmee meewerken aan leed bij dieren.1Pragmatische veganisten beargumenteren dat het boycotten van dergelijke bedrijven niet zorgt voor minder dierenleed, aangezien op die markten sowieso producten verkocht en geïntroduceerd worden. Daarnaast kunnen grote merken mogelijk zorgen voor een homogener aanbod van merken op een markt, waardoor er minder verschillende merken zijn, en dus minder dierproeven nodig zijn.
Welke merken testen nooit op dieren?
Op de website van Shop Like You Give a Damn kun je een lijst vinden van cosmeticamerken die niet op dieren testen in de strikte vorm. Deze merken testen niet op dieren, laten dit niet door derden doen en verkopen hun producten ook niet in markten zoals China waar dierproeven verplicht zijn. De lijst is oorspronkelijk samensgesteld door Sophie Carleen en stond voorheen op haar website Naoki. Deze is opgeheven en de lijst is sinds juli 2019 niet meer bijgewerkt. Je kunt op dit handige blog meer informatie vinden over dierproefvrije cosmetica.
Welke dierlijke stoffen zitten in cosmetica?
Cosmeticaproducten bevatten altijd een ingrediëntendeclaratie. Sommige producenten laten ook op hun website zien wat de ingrediënten zijn van hun producten. Unilever heeft bijvoorbeeld de ingrediëntenlijsten van al zijn producten voor huishoudelijke en persoonlijke verzorging op deze website gepubliceerd. Met de website Vegan Ingredient Check kan je de ingrediënten in cosmeticaproducten controleren. De ingrediënten die mogelijk dierlijk zijn, dienen nagevraagd te worden bij de fabrikant. Het beste is om per product navraag te doen of de ingrediënten veganistisch zijn. Hoe specifieker de vraag is, hoe betrouwbaarder het antwoord is.
Hoe kan ik zelf navragen of een product vegan is?
Met het onderstaande voorbeeld, kan je zelf navragen of verdachte ingrediënten van dierlijke oorsprong zijn.
Beste [NAAM], graag wil ik u een aantal vragen stellen over het product [PRODUCTNAAM].
- Zijn de ingrediënten [VERDACHTEINGREDIENTEN] van dierlijke oorsprong?
- Worden dierlijke hulpstoffen gebruikt bij het produceren van dit product?
- Worden er ergens (niet-menselijke) dieren gebruikt in de keten voor de productie van dit product?
- Is het product ooit op dieren, of andere levende organismen getest?
Met vriendelijke groeten, [Eigen naam]
Op welke ingrediënten moet je letten?
Hieronder staat een lijst van stoffen die in cosmetica worden gebruikt en van dierlijke oorsprong kunnen zijn. De ingrediënten worden weergegeven aan de hand van hun INCI-naam die herkenbaar is op de meeste ingrediëntenlijsten. INCI staat voor International Nomenclature Cosmetic Ingredients. Deze INCI-namen worden vermeld in volgorde van afnemend gewicht. Ingrediënten die voor minder dan 1% in het product aanwezig zijn, worden in willekeurige volgorde genoemd aan het einde van de ingrediëntendeclaratie.
Ook ingrediënten die de onderstaande termen in hun naam hebben staan, kunnen van dierlijke oorsprong zijn. Deze lijst is niet volledig. Met de website Vegan Ingredient Check kan je ook alle ingrediënten van cosmeticaproducten controleren.
- Op de ingrediëntendeclaratie kan ook “parfum” staan. Het gaat dan om geurstoffen die verder niet gespecificeerd zijn. Ook hierin kunnen dierlijke ingrediënten zitten, zoals Castoreum.3
- Soms worden vitaminen toegevoegd aan cosmeticaproducten. Sommige vitaminen kunnen van dierlijke stoffen komen.
Meer lezen
- Vegan make-up – Lijst op Vegan Wiki
- Vegan Ingredient Check – Controleer een ingrediëntenlijst op dierlijke stoffen
- Zo lees je een cosmetische ingrediëntenlijst (INCI-lijst)
- Dierproeven en cosmetica van Nederlandse cosmetica vereniging
- INCI Names List & Directory of Cosmetic Ingredients – Essential
- Animal ingredients in cosmetics – PETA
- Nederlandse dierproefvrije cosmetica lijst – Shop Like You Give A Damn
- (en) Ultimate Guide to cruelty-free + vegan makeup brands van Cruelty Free Kitty
- (en) Cruelty free brand list (vegan indicated) van Logical Harmony
- Wereldproefdierendag – naar een wereld zonder experimenten op dieren – Artikel NVV
Bronnen
Eerste versie geschreven door E. Dingemans. MSc.
